به نقل از سايت امتحان نهايي : يكي از كارهايي كه هر يك از شما داوطلبان عزيز در زمان آمادگي براي كنكور، به منظور نتيجهگيري بهتر ميتوانيد انجام دهيد، به كارگيري تكنيك تندخواني است. شايد با خود بگوييد كه ما فعلاً به زمان جمع بندي مطالب و مرور آن نرسيدهايم و الان براي تندخواني زود است. شما عزيزان بايد بدانيد كه اگر اين مهارت را از همين الان در زمان مطالعه و آمادگي براي كنكور خود تمرين كنيد، ميتوانيد بخوبي در وقت خود براي مطالعه بهتر صرفهجويي كنيد؛ از طرف ديگر، عده بسيار زيادي از شما هنگام مطالعه، دچار وسواس زيادي ميگرديد و اين وسواس، كه با كندخواني بالايي همراه است، با مطالعه عميق و اصولي اشتباه گرفته ميشود؛ در حالي كه يك داوطلب موفق ميتواند با تندخواني نيز مطالب را بخوبي به خاطر سپرده و در وقت خود نيز صرفهجويي كند؛ پس اگر جزو آن دسته از داوطلباني هستيد كه هنوز با شگرد تندخواني آشنا نشده و وقت زيادي را صرف مطالعه مطالب درسي كنكور ميكنيد، اين مقاله را مطالعه كنيد و مطمئن باشيد كه اگر از همين الان اين شگردها را به كار گيريد، در مسير آمادگي براي كنكور موفقتر خواهيد بود.
مزاياي تند خواني دروس كنكور
1- صرفه جويي در وقت
مهمترين و اصليترين مزيت تندخواني، صرفهجويي در زمان مطالعه و جلوگيري از اتلاف وقت است؛ زيرا تندخواني، سرعت مطالعه را بين پنج تا شش برابر افزايش ميدهد. اگر از جمله داوطلباني هستيد كه تاكنون مطالعهاي معمولي داشتهايد و از هم اكنون تصميم داريد تا با تندخواني پيش برويد، بايد به خاطر داشته باشيد كه اولاً ميزان پيشرفت سرعت شما به مقدار تمرين، پشتكار و جديت علاقه، انگيزه و همت شما بستگي دارد و هر چه تمرينات تندخواني را بيشتر انجام دهيد، موفقتر خواهيد بود، و دوم اينكه اگر فكر ميكنيد انجام تمرينات و نكات مربوط به تندخواني، به دليل مبتدي بودن و حساسيت شما در انجام درست اين تمرينات، خود باعث اتلاف وقت شما ميشود از انجام آن در حال حاضر خودداري كنيد؛ زيرا بيش از هر چيز ديگري، موفقيت شما در كنكور سراسري مهم است.
مشاهده بهترين روش هاي افزايش سرعت مطالعه
2- جلوگيري از حواس پرتي يا عدم تمركز
يكي ديگر از مزاياي تندخواني، جلوگيري از حواس پرتي است؛ زيرا زماني كه شما به صورت كند و غيرصحيح مطالعه ميكنيد دچار عدم تمركز ميشويد. تصور كنيد كه به كندي در حال مطالعه هستيد؛ در اين شرايط، راحتتر ميتوانيد خوراكي خورده، تلويزيون نگاه كرده يا به صحبتهاي اطرافيانتان گوش كنيد؛ در حالي كه شخصي كه با سرعت بالا در حال مطالعه است، مجبور است كه براي بالا بردن دقت خود، بيشتر تمركز كند؛ پس تندخواني، چارهاي است براي افرادي كه مي گويند: «هنگام مطالعه تمركز ندارم.»
3- افزايش انگيزه و علاقه نسبت به مطالعه
حتماً براي شما هم پيش آمده است كه مطلبي را با علاقه شروع به مطالعه ميكنيد، اما كمي بعد از مطالعه آن خسته ميشويد و كتاب را كنار ميگذاريد. يكي از عوامل بروز اين خستگي، كندخواني است. وقتي به صورت آهسته و كند ميخوانيد، حواستان پرت و چشمانتان خسته شده و در نتيجه نسبت به مطالعه بيعلاقه ميشويد؛ البته اين موضوع به آن معني نيست كه حتي اگر مطلبي را بلد نيستيد، روي آن فكر نكرده و سرسري از آن مطلب بگذريد؛ چون اساس مطالعه، يادگيري است و شما تا وقتي مطالعه خود را در مورد يك مطلب كامل نكردهايد، نبايد به سراغ موضوع ديگري برويد؛ بلكه اين به آن معني است كه با درگير كردن مغز و حواس خود روي يك مطلب راحت، كه بسيار سريعتر ميتوانيد آن را ياد بگيريد، انگيزه خود را بري ادامه مطالعه و يادگيري بالا ببريد.
4- جلوگيري از خستگي
يكي از مزاياي تندخواني، اين است كه از خستگي زود هنگام شما در زمان مطالعه جلوگيري ميكند. اگر شما جزو آن دسته از افرادي باشيد كه در مطالعه به كندي پيش ميرويد، ممكن است كه دچار خستگي روحي يا جسمي شويد. در خستگي جسمي به علت كندخواني، كم كم شروع به لم دادن ميكنيد، خميازه ميكشيد، خود را كش و قوس ميدهيد و در نهايت دراز ميكشيد. در آخر هم شايد خوابتان ببرد؛ زيرا از نظر جسمي خسته ميشويد. همچنين، علت ديگر خواب آلودگي هنگام مطالعه، خستگي چشم است كه از معايب كندخواني است؛ علاوه بر اين، درك كم در هنگام كندخواني، نيز باعث ايجاد خستگي ذهني ميشود.
مهم ترين موانع تند خواني كنكور
عادات غلط براي تند خواني و عواملي كه باعث كندخواني مي شوند
قبل از اينكه به فنون تندخواني اشاره كنيم، بهتر است عادات غلطي را كه باعث كندخواني ميشود بشناسيد و تلاش كنيد كه با برطرف كردن آنها، زمينه لازم را براي يادگيري فنون مطالعه سريع در خود ايجاد كنيد. مطمين باشيد كه اگر تندخوان حرفه اي هم نشويد، برطرف كردن اين عادات غلط، كيفيت مطالعه شما را افزايش ميدهد و قدرت يادگيريتان را بالا ميبرد.
1- نگراني از درك كم يا نفهميدن مطلب
بسياري از افراد كندخوان گمان ميكنند كه كند خواندن باعث درك بهتر مطلب ميشود؛ اما اين عقيده اشتباه است. براي ترك اين عادت، واژه خواني را كنار بگذاريد و عبارت خواني را جايگزين آن كنيد؛ زيرا انسان در يك نگاه، توانايي استخراج شش كلمه، و در هر ثانيه توان استخراج بيست و چهار كلمه از يك متن را دارد؛ علاوه بر اين موضوع، يادتان باشد كه آهسته خواندن، به معني درك كردن كامل مطلب نيست؛ بلكه براي دانستن اين موضوع كه آيا شما مطلب را خوب يادگرفتهايد يا نه، راههاي ديگري نيز وجود دارد؛ مثلاً از خودتان سؤالي بپرسيد، تستي بزنيد و يا مطالبي را كه خوانده ايد به صورت خلاصه ارايه دهيد. آن وقت بهتر متوجه خواهيد شد كه مطلب را تا چه حدودي ياد گرفته ايد. بيشتر كساني كه تندخواني نميكنند، كساني هستند كه وسواس و استرس زيادي دارند و احساس ميكنند كه اين نحوه مطالعه بر يادگيري درست آنها تاثير خواهد گذاشت.
2- خواندن با صداي بلند
بعضي از داوطلبان فكر ميكنند كه با بلند خواندن، مطالب را بهتر فرا ميگيرند؛ در حالي كه اين تفكر، مانع تندخواني است؛ ضمن اينكه موجب خستگي جسمي و تحليل انرژي فرد ميشود و امكان مطالعه در مكانهاي عمومي، مثل كتابخانهها را نيز براي افراد محدود ميكند. به خاطر داشته باشيد كه مكث كردن روي كلمات چند هجايي، برگشت به عقب و بلندخواني، سه عادت بد هنگام خواندن هستند كه مانع تندخواني و يادگيري بهتر و سريعتر مطالب ميشوند؛ پس اگر جزو آن دسته از داوطلبان يا دانش آموزاني هستيد كه عادت به بلند خواندن مطالب داريد، سعي كنيد كه كم كم اين عادت خود را ترك كنيد و مطالعه با چشم را انجام دهيد.
3- زير لب خواني
مانند بلند خواندن، زير لب خواني نيز يكي از موانع اصلي تندخواني است. زير لب خواني، عبارت است از زمزمه كلمات، به طوري كه صداي خواندن كلمات را در گوش خود بشنويد. حركت دادن لب هنگام خواندن نيز حالتي از زير لب خواني است. اين عادت غلط نيز مانع تندخواني است؛ زيرا در اين نوع مطالعه كردن، حداكثر سرعت مطالعه شما متناسب با سرعت حرف زدن است؛ يعني دويست كلمه در دقيقه و حتي كمتر از آن كه سرعت خيلي پاييني است. براي مطالعه با سرعت زياد و درك بالا بايد بيصدا بخوانيد؛ يعني بين نگاه و مغز خود رابطه مستقيم برقرار كنيد. حتماً به اين موضوع توجه داشته باشيد كه مغز و نگاه براي مطالعه، نيازي به شنيدن كلمات به منظور درك معناي آن ندارد.
4- تلفظ و تكرار كلمات در ذهن
تلفظ و تكرار كلمات در ذهن هم، به دليل وقتي كه از داوطلب در هنگام مطالعه ميگيرد، از موانع تندخواني است. در اين حالت، لبها بيحركت هستند و ارتعاشي در گلو احساس نميشود؛ ولي كلمات در ذهن تكرار ميشوند، براي ترك اين عادت در حين خواندن، سعي كنيد با مجسم كردن صحنه يا تصوير آنچه كه انجام ميشود، ذهن خود را مشغول كنيد.
5- استفاده نادرست از راهنما
انگشتگذاري يا به كار بردن انگشت، مداد يا هر وسيله ديگري، اگر موجب توقف و كند خواندن شما شود، نادرست است؛ ولي اگر سرعت حركت انگشت زياد شود و چشمها تابع حركت دست باشند، آن گاه ديگر مانع محسوب نميشوند.
6- برگشت خواني
برگشت خواني، يعني برگشتن به كلمات يا خطوط قبلي و دوباره خواندن آنها كه بسياري از داوطلبان به دليل وسواس زياد در مطالعه آن را انجام ميدهند. اين عادت غلط، يكي از بدترين و وقت گيرترين عادتهاي نامناسب در مطالعه است كه بايد از بين برود. براي اينكه مشكل برگشت خواني خود را بر طرف كنيد، سعي نماييد كه وسواس در مطالعه را از خود دور كنيد؛ زيرا برگشت خواني، بيشتر در ميان داوطلباني اتفاق ميافتد كه مدام گمان ميكنند مطلب يا مطالب قبلي را بخوبي ياد نگرفتهاند يا آن مطالب در ذهنشان ثبت نشده است. راه آسان اين است كه كارتي را تهيه كنيد و بعد از خواندن هر پاراگراف، كارت را روي آن قرار دهيد تا دوباره به آن برنگرديد. سعي كنيد كه با قرار دادن كارت، ديگر به عقب باز نگرديد؛ اما اگر باز هم دچار استرس شديد، مطلب قبلي را براي خودتان توضيح دهيد يا نكات كليدياش را براي خود بازگو كنيد. حتماً به خود بگوييد: «من دارم خلاصه نويسي ميكنم و چندين بار مجبورم كه اين مطالب را مرور كنم؛ پس فعلاً لازم نيست كه دوباره به عقب برگردم؛ در حالي كه اطمينان دارم آن را بخوبي ياد گرفتهام».
7- ميدان ديد محدود
يكي از موانع تندخواني، اين است كه با يك كانون ديد محدود و بيانعطاف، مطالعه كنيد؛ چون چشم¬هايتان را عادت دادهايد كه هر بار فقط يكي دو كلمه را ببينند. اين امر سرعت شما را شديداً كم ميكند. يك داوطلب خوب اجازه نميدهد كه چشمش بيش از يك لحظه روي چند كلمه يا نشانه مكث كند. بهترين توصيه در اين زمينه، آن است كه براي ديدن بيش از يك كلمه در هر بار، از حركت دادن سر جلوگيري كنيد و فقط چشمهاي خود را حركت دهيد.
مشاهده مالب بيشتر در رابطه با درمان كند خواني
- بهترين تكنيك هاي تند خواني كنكور
علاوه بر نكاتي كه در بالا اشاره شد و شما داوطلبان عزيز براي بهبود روند مطالعه و تند خواني بايد به آن توجه داشته باشيد، تكنيك هاي تند خواني كه در ذيل ميآيد نيز از مهمترين نكاتي است كه بايد آنها را به كار بنديد:
1- سطحي خواني
در تندخواني، اولين قدم، سطحي خواني براي يافتن انديشه و منظور اصلي نويسنده است؛ بنابراين، تمام مطالب موجود در متن مورد نظر را به غير از انديشه و نكته اصلي هر پاراگراف ناديده بگيريد. اين اولين تجربه شما در حذف بخش بزرگي از مطالب متني است كه مطالعه ميكنيد. اين كار را بدون هيچ گونه احساس گناهي انجام دهيد و نگران نباشيد. فقط سعي كنيد كه مقصود اصلي و نكته مورد نظر نويسنده را دريابيد و با علاقه ادامه دهيد. براي انجام بهتر اين كار، بايد سرعت خواندنتان را افزايش دهيد، فهرست مطالب را نگاه كنيد، به عناوين اصلي و فرعي توجه كنيد و با مرور اجمالي از اصل مطالب آن سر در آوريد.
2- اعتماد به نفس داشته باشيد
همان گونه كه قبلاً گفته شد، يكي از موانع تندخواني، برگشت به عقب و دوباره خواني است. به عنوان يك داوطلب بايد به اين موضوع توجه داشته باشيد كه دوباره خواني، زماني اتفاق ميافتد كه شما حس ميكنيد مطلب را بخوبي ياد نگرفتهايد. اينكه در هنگام مطالعه، شما به مطالبي برخورد كنيد كه در مطالعه اول و حتي دوم آن را ياد نگيريد، مسالهاي عادي است؛ اما اگر زياد روي آن مطلب وقت گذاشته و ذهن خود را درگير كنيد، اين موضوع، چندان عادي نيست. همه ما بعضي از دروس را راحت تر و بهتر و برخي را ديرتر ياد ميگيريم و اين مساله به توانايي ما در يادگيري آن دروس برميگردد؛ پس وقتي به دروسي ميرسيد كه يادگيري آن برايتان مشكل است، تمام سعي خود را در فهميدن مطلب اعمال كنيد؛ اما اعتماد به نفس داشته باشيد و بدون اينكه دچار وسواس شويد، با يك خلاصهنويسي خوب به سراغ مطلب يا درس ديگري برويد و به خود اطمينان دهيد كه نكات لازم را بخوبي ميدانيد.
حتماً به اين نكته توجه كنيد كه برگشت به عقب، به اين معني نيست كه شما بايد مطالب را بدون يادگيري كامل رها كنيد و برويد؛ بلكه به اين معني است كه دچار وسواس نشويد؛ پس اگر احساس ميكنيد كه مطلبي را بخوبي نميدانيد، تا جايي كه ميتوانيد و آن مطلب مهم است، بر يادگيري آن اصرار كنيد؛ اما اگر مطلبي را ياد گرفتهايد و در مورد آن دو دل هستيد، برگشت به عقب نداشته باشيد.
3- افزايش ميدان ديد
چشم، تنها وسيله براي ديدن و به عبارت ديگر يك عامل واسطه است. ما با چشم نميخوانيم؛ بلكه اين كار را با مغزمان انجام ميدهيم. چشم، تنها تصاوير را به مغز منتقل ميكند، اما عمل اصلي ديدن در مغز انجام ميشود. چشم، اگر خوب آموزش ديده باشد، ميتواند چند كلمه را در آنِ واحد تصوير برداري و به مغز ارسال كند. مغز، در مقايسه با چشم، از سرعت بيشتري برخوردار است. شما بايد به چشمان خود بياموزيد كه به جاي تك تك كلمات، مجموعهاي از كلمات را شكار كند؛ به اين ترتيب، چشم در يك سطر، توقفهاي كمتري خواهد داشت. مركز بينايي در مغز، هم خيلي سريع و هم خيلي توانمند است؛ به طوري كه حتي اگر بخشي از كلمه را ببيند، قادر به كشف آن خواهد بود. تلاش شما براي افزايش ميدان ديد مهم است؛ زيرا ما در آزمون سراسري به مطالبي برميخوريم كه يا چندان مهم نيستند يا قبلاً بخوبي آنها را ياد گرفتهايم و نياز چنداني به دقت و صرف وقت ندارند.
4- تمركز
يكي از عواملي كه تندخواني را تسهيل ميكند، تمركز است. اگر در هنگام مطالعه تمركز نداشته باشيد، ذهن شما به جاي پرداختن به مطلب اصلي، به چيز ديگري معطوف ميشود؛ به عبارت ديگر، دچار حواس پرتي ميشود؛ پس با بهرهگيري از شگردهاي تمركز حواس، سعي كنيد كه افكار خود را متمركز كنيد تا مطالب را سريعتر و بهتر ياد بگيريد.
5- نكته برداري
براي بهبود سرعت مطالعه خود، از شگرد نكته برداري استفاده كنيد؛ زيرا نكته برداري، بسيار كارآمد و مفيد است. در نكتهبرداري بايد فقط كلماتي يادداشت شوند كه بار معنايي داشته باشند. يك واژه كليدي، هم خودش داراي اهميت است و هم آنچه را كه تداعي ميكند؛ بنابراين، يك كلمه يا يك تصوير كليدي، بايد هم تداعي كننده مفهوم اصلي باشد و هم حجم زيادي از اطلاعات مربوط به آن مفهوم را به ذهن بياورد. شما ميتوانيد نكتهبرداري را در گوشههاي كتاب خود انجام دهيد تا با مطالعه مجدد، بهتر به خاطر آوريد كه اين نكات مربوط به چه مطالبي بوده است.
مهم ترين نكات افزايش سرعت مطالعه دروس كنكور :
1- اجازه ندهيد كه در هنگام مطالعه، ديدتان دچار سرگرداني شود.
2- واژهها را گروهبندي كنيد و يك جمله را در آنِ واحد بخوانيد و سپس تمرين كنيد تا در قدم بعدي، جملات را دستهبندي كرده و مفهوم كلي يك پاراگراف را از آن استخراج كنيد.
3-هيچگاه به عقب باز نگرديد؛ زيرا بازگشت مكرر به عقب براي بازخواني قسمتهاي درك نشده، بمراتب وقت گيرتر از مطالعه مجدد يك مطلب به روش تند خواني است.
4-به طور هدفمند مطالعه كنيد. هدف خود را از مطالعه هر مطلبي از پيش تعيين كنيد و از خود بپرسيد كه چه نوع اطلاعاتي را ميخواهيد كسب كنيد. انجام اين كار سبب ميشود تا شما اطلاعات غير ضرور و حاشيهاي را در فرايند مطالعه خود حذف كنيد.
5- با صداي بلند مطالعه نكنيد. سرعت ادا كردن و صحبت كردن، بسيار كمتر از ظرفيت يادگيري و مطالعه شماست. در فرايند مطالعه بايد فقط چشمها و مغز درگير باشند. سرعت قوه بينايي شما بسيار بيشتر از سرعت تكلّم شماست؛ بنابراين، از تلفظ حروف و واژهها حين مطالعه خودداري كنيد. شما حين خواندن در ذهن خود نيز اصوات مرتبط با حروف و واژهها را بيان ميكنيد. اين همان نداي درون شماست. زماني كه به اصطلاح در دلتان مطلبي را ميخوانيد، انجام اين كار بدين معني است كه پس از ديدن يك كلمه صبر ميكنيد تا صداي مرتبط با آن كلمه (تلفظ) در ذهنتان كامل شود، و سپس به سراغ كلمه بعدي ميرويد. اين عادت نيز سرعت مطالعه شما را كاهش ميدهد. به ياد داشته باشيد كه حذف كامل اين صداها در مغز و ذهن غير ممكن است؛ اما ميتوان آنها را به حداقل رساند.
6- در محيط مطالعه خود، عوامل حواسپرتي را حذف كنيد.
7-تمركز خود را حين مطالعه حفظ كنيد؛ بدين مفهوم كه در حين خواندن مطلبي، در آنِ واحد، هرگز به چيز ديگري فكر نكنيد.
منبع: تند خواني كنكور